Tokaido Gaandeweg
een hedendaagse visie op de 53 Pleisterplaatsen van de Grote Kustweg

fotografie, tekst, ontwerp
Guus Rijven

De Tokaido of Grote Kustweg was eeuwenlang de belangrijkste verkeersader van Japan. De weg verbond keizerlijk Kyoto oostwaarts met wereldlijk Tokyo, een afstand van 500 kilometer. In de 17de eeuw projecteert het militaire bewind 53 poststations aan deze route, wat reizen aangenamer maakt maar tegelijk streng reguleert. De etappeplaatsen ontwikkelen zich tot eigenzinnige oorden die voor kunstenaars een onuitputtelijke inspiratiebron vormen. Tientallen prentenseries, houtsneden, worden vervaardigd als beeldend commentaar op de plaatsen aan de route; ze dienen de gewone reiziger als souvenir en als herinnering aan de doorstane ontberingen.

In de tweede helft van de 19de eeuw verandert Japan rigoureus van een middeleeuwse samenleving in een moderne staat, de aanleg van spoorwegen maakt de Grote Kustweg spoedig overbodig. Op landkaarten resteert het tracé als grillig getekende lijn, in tientallen boeken en op honderden prenten als levendige route. In de geest van elke Japanner blijft de Tokaido een bestaand traject.

Toeristen en dagjesmensen wekken de weg tenslotte uit een winterslaap van 150 jaar en geven hem een nieuwe bestemming. Zo is de cirkel zo goed als rond, de wedergeboorte een feit: van functionele verbindingsweg tot bron voor reisgedachten naar doel voor vrijetijdsbesteding.

De opzet van dit boek volgt de uitgangspunten van de traditionele series waarin elke prent zijn eigen karakter en individuele kwaliteit bezit terwijl de afbeelding verwijst naar een karakteristiek van de plaats, landschappelijk, maatschappelijk, en soms historisch. Een serie Tokaido-prenten voorzag vroeger de gehele route van beeldend commentaar op het leven aan de weg en het landschap eromheen.

Mijn route loopt langs de steden en dorpen van de 53 pleisterplaatsen. De fotoserie is een ode aan de Tokaido, de archeologie van een traject, géén reisverslag. Het uitgangspunt is dat de foto’s ieder voor zich spreken en de andere in de serie niet per se nodig hebben. De som der delen, de galerij, levert het commentaar op het vormgegeven landschap en daarmee op het karakter van zijn bewoners.

In het boek is de pagina naast elke foto dienend en gaat in op een detail of idee dat uit het beeld is te herleiden, de foto wordt niet verklaard. Geven de foto’s een dwarsdoorsnede van hedendaags Japan aan het begin van de 21ste eeuw, de teksten gluren voorbij die horizon. Ze werpen een blik over de schouder naar het verleden en leggen de serie in de bedding van de tijd. Zo wordt de tocht over land ook een trip in het hoofd. Blik van een Nederlander, visie van de buitenstaander.

Is dat nou Nederlands?
Die strepen in de lucht
Een vlucht wilde ganzen

Nishiyama Soin (1605-1682)

30 x 25 cm
hardcover, genaaid gebrocheerd
192 pagina's
ISBN 90.5330.473.8
taal: Nederlands (Engelse versie, zie EN)

€ 35,- incl. verzending (Nederland)

BESTELLEN
mail naar guus.rijven(slinger)gmail.com
onder vermelding van: Tokaido Gaandeweg en uw gegevens (naam, adres)
betaal op NL82INGB0002376305 t.a.v. AJM Rijven
idem onder vermelding van

* Wanneer de oplage van deze publicatie raakt uitverkocht, wordt een nieuwe gedrukt, dan kan uw exemplaar even op zich laten wachten. Weest niet ongerust, The Ease of Animals komt absoluut bij u terecht.